خاموت چیست؟

در پاسخ به این سوال که خاموت چیست، باید گفت خاموت نوعی میلگرد است که در بتن های مصرفی ستون ها و تیرها به منظور جلوگیری از ترک خوردگی، حفظ شکل بتن و افزایش مقاومت مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول فولادی اهمیت بالایی دارد، زیرا آخرین خط دفاعی سازه در برابر زلزله است و می تواند مانع ریزش آن در اثر تغییر حالت ستون ها یا تیرهای بتنی شود.

میلگردهای مورد استفاده در آرماتوربندی (بتن آرمه) به دو دسته تقسیم می شوند: میلگرد طولی که در طول بتن قرار می گیرد و میلگرد عرضی که در فواصل مشخص در عرض بتن به صورت عمودی یا مورب دور میلگرد طولی قرار می گیرد. در ادامه، به معرفی بیشتر میلگرد عرضی و نکات مهم خرید خاموت پرداخته خواهد شد.

خاموت چیست؟

انواع خاموت چیست؟

تا اینجای مطلب در مورد این موضوع که خاموت چیست، صحبت کردیم. در ادامه مطلب با شکل انواع خاموت و روش های استفاده از آن آشنا خواهیم شد. خاموت ها بر اساس نوع خمش، شکل ظاهری و روش تولید، به انواع مختلفی تقسیم می شوند.

• خاموت سنتی
• خاموت مارپیچی
• خاموت معمولی
• خاموت مهندسی
• خاموت ربات
• خاموت سلولار

خاموت سلولار

خاموت سلولار جدیدترین و پیشرفته ترین نوع این محصول است که به صورت حلقه های بسته و بر اساس استاندارد PI_SYSTEM تولید می شود. استفاده از خاموت سلولار موجب استحکام بیشتر در بتن می شود. به نحوی که ضعف کششی میلگرد طولی را در زمان زلزله جبران کرده و از خمش آن جلوگیری می کند.

خاموت های سلولار معمولاً به صورت مکانیکی تولید می شوند. برای تولید این نوع خاموت ها، ابتدا میلگرد آجدار A2 به طول مورد نیاز برش داده می شود، سپس میلگرد در دستگاه خم کن سلولار قرار می گیرد و به شکل حلقه ای خم می شود. در نهایت خاموت از دستگاه خارج می شود.

خاموت سنتی

خاموت سنتی یکی از مهمترین انواع این محصول است که در ساختمان ها و سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد. زاویه خم این محصول فولادی 90 درجه بوده و ظاهری مربعی دارد. روش ساخت خاموت سنتی به صورت دستی و با کمک اهرم است. این نوع خاموت ها از میلگرد آجدار A2 تولید می شوند و معمولاً دارای قطرهای 6 تا 12 میلی متر هستند.

خاموت ربات

خاموت ربات یکی از جدیدترین انواع خاموت هاست که مزایای زیادی نسبت به خاموت های سنتی، ساده، مارپیچی و سلولار دارد. این نوع خاموت ها از دقت بسیار بالایی برخوردار هستند، عملیات تولید آنها زمان بر نیست و امکان تولید در ابعاد و اشکال مختلف وجود دارد. این محصول شباهت زیادی به خاموت های مارپیچی دارد و با کمک دستگاه CNC ساخته می شود. یکی از تفاوت های این محصول با خاموت مارپیچی وجود زاویه های مربعی در گوشه هاست.

خاموت مارپیچی

خاموت مارپیچی یکی از انواع خاموت هاست که دارای خم مارپیچی بوده و به صورت مکانیکی تولید می شود. این نوع خاموت ها از میلگرد آجدار A2 تولید می شوند و معمولاً دارای قطرهای 6 تا 12 میلی متر هستند. این نوع خاموت مزایای زیادی نسبت به خاموت های سنتی یا ساده دارد. ساخت خاموت به دقت زیادی نیاز دارد و عملیات تولید آنها زمان بر نیست.

انواع خاموت بر اساس نوع خمش

یکی از مهم ترین طبقه بندی های خاموت ها، بر اساس زاویه خم حلقه آن ها می باشد. در این طبقه بندی، دو نوع اصلی خاموت وجود دارد. خاموت بر اساس نوع خمش به دو نوع ساده و مهندسی تقسیم می شود. بر این اساس، در صورتی که زاویه خم میلگرد، 90 درجه باشد، به آن خاموت ساده و اگر زاویه خم میلگرد 45 یا 135 درجه باشد، به آن خاموت مهندسی گفته می شود.

خاموت های ساده، دارای خم 90 درجه می باشند؛ این نوع خم، موجب می شود که به صورت مربعی شکل تولید شوند. خاموت های مهندسی، دارای خم 45 یا 135 درجه می باشند. این نوع خم، موجب می شود که خاموت ها به صورت مثلثی شکل تولید شوند.

این دو محصول در روش تولید هم متفاوتند؛ خاموت های ساده، معمولا به صورت دستی یا با کمک دستگاه های دستی تولید می شوند. اما خاموت های مهندسی، معمولا به صورت مکانیکی تولید می شوند. در کل، خاموت های مهندسی، از نظر دقت، سرعت تولید و مقاومت و پایداری، برتری دارند. با این حال، هزینه تولید آن ها هم بیشتر می باشد.

کاربرد خاموت در ستون

خاموت ها، المان های مهمی در سازه های بتن آرمه می باشند که نقش بسیار مهمی در افزایش مقاومت و شکل پذیری ستون ها ایفا می کنند. خاموت ها با ایجاد یک شبکه فولادی در اطراف میلگردهای طولی، مانع از گسترش ترک های برشی در بتن شده و مقاومت برشی ستون را به شکل قابل توجهی افزایش می دهند. همینطور خاموت ها میلگردهای طولی را در جای خود محکم نگه داشته و از کمانش آن ها تحت بارهای فشاری جلوگیری می کنند. این موضوع موجب افزایش مقاومت فشاری ستون می شود.

با کمک خاموت، ستون ها قادرند تغییر شکل های بیشتری را تحمل کنند، بدون اینکه دچار شکست ناگهانی شوند. این ویژگی، به خصوص در مناطق زلزله خیز، بسیار مهم می باشد. خاموت ها به عنوان یک لایه محافظتی برای میلگردهای طولی عمل کرده و از خوردگی آن ها جلوگیری می کنند. این موضوع موجب افزایش دوام سازه می شود.

انواع خاموت فونداسیون و اهمیت استفاده از آن ها

خاموت های فونداسیون همچون دیگر اعضای سازه ای بتنی نقش بسیار مهمی در ساختار و مقاومت سازه دارند. استفاده از خاموت در فونداسیون به دلایل متعددی از اهمیت بالایی برخوردار است که در ادامه به برخی از این دلایل پرداخته می شود:

1. مقاومت در برابر نیروهای جانبی: فونداسیون ها معمولاً در معرض نیروهای جانبی مانند زلزله قرار می گیرند. خاموت ها با ایجاد شبکه ای فولادی در اطراف میلگردهای طولی، مقاومت برشی فونداسیون را افزایش داده و از تخریب آن در اثر این نیروها جلوگیری می کنند.
2. کنترل ترک خوردگی: خاموت ها با محدود کردن گسترش ترک ها در بتن، از آسیب دیدن سازه در اثر نیروهای برشی جلوگیری می کنند. این موضوع موجب افزایش عمر مفید سازه و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری می شود.
3. جلوگیری از کمانش: خاموت ها با مهار میلگردهای طولی، از کمانش آن ها تحت بارهای فشاری جلوگیری می کنند. این امر موجب افزایش مقاومت فشاری فونداسیون شده و به ثبات و ایمنی سازه کمک می کند.
4. توزیع یکنواخت تنش ها: خاموت ها با توزیع یکنواخت تنش ها در مقطع فونداسیون، از تمرکز تنش در نقاط خاص جلوگیری کرده و موجب افزایش مقاومت فونداسیون در برابر بارهای مختلف می شوند. این توزیع یکنواخت تنش ها نقش مهمی در بهبود عملکرد سازه در شرایط مختلف بارگذاری دارد.

با توجه به این نکات، استفاده از خاموت در فونداسیون به عنوان یکی از اجزای مهم و حیاتی سازه، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علاوه بر مقررات ملی ساختمان، رعایت اصول خاصی نیز در استفاده از خاموت ها ضروری است. عدم پایبندی به این اصول می تواند منجر به مشکلات جدی شود. برخی از این اصول به شرح زیر است:

• خاموت ها باید در فواصل مشخص (حدوداً به اندازه یک وجب دست) از یکدیگر قرار گیرند.
• آرماتورهای عرضی یا همان خاموت ها باید با سیم آرماتوربندی به میلگردهای طولی متصل شوند.
• در زمان خم سازی میلگرد برای تولید خاموت، دمای محیط باید بالای 5 درجه سانتی گراد باشد.
• در صورت نیاز به خم کردن مجدد آرماتورها، این کار باید به صورت سرد و با دستگاه مکانیکی (و نه به صورت دستی) انجام شود.

مقررات ملی ساختمان در رابطه با کمک خاموت چیست؟

برای طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه، باید به مشخصات ناحیه بحرانی و فاصله های خاموت دقت ویژه ای داشت. در ادامه به این موارد پرداخته می شود:

طول ناحیه بحرانی نباید از مقادیر زیر کمتر باشد:

• یک ششم ارتفاع آزاد ستون
• ضلع بزرگ تر مقطع مستطیلی ستون
• قطر ستون
• 450 میلی متر

فاصله ها در ناحیه بحرانی

اگر خاموت از نوع بسته باشد، اندازه آن نباید از مقادیر زیر کمتر باشد:

• 24 برابر قطر خاموت
• 300 میلی متر
• 8 برابر قطر کوچک ترین میلگرد طولی ستون
• نصف کوچک ترین ضلع مقطع ستون

فاصله خاموت ها در دیگر نقاط اعضای فشاری نباید از موارد زیر بیشتر باشد:

• 36 برابر قطر سایز میلگرد خاموت
• 12 برابر قطر کوچک ترین میلگرد طولی
• 250 میلی متر
• کوچک ترین بعد عضو فشاری

رعایت این نکات در طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه، به بهبود عملکرد سازه و افزایش مقاومت آن در برابر نیروها و فشارهای مختلف کمک می کند. همچنین، توجه به این موارد موجب افزایش عمر مفید سازه و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری می شود.

نکات مهم در رابطه با کمک خاموت

علاوه بر رعایت مقررات ملی ساختمان در استفاده از خاموت، باید اصول خاصی را نیز مدنظر قرار داد. عدم رعایت این اصول ممکن است منجر به مشکلات جدی شود. به صورت مختصر، این نکات شامل موارد زیر هستند:

• خاموت ها باید در فواصل مشخص (حدوداً به اندازه یک وجب دست) از یکدیگر قرار گیرند.
• آرماتورهای عرضی یا همان خاموت، باید با سیم آرماتوربندی به میلگردهای طولی متصل شوند.
• در زمان خم سازی میلگرد برای تولید خاموت، دمای محیط باید بالای 5 درجه سانتی گراد باشد.
• در صورت نیاز به خم کردن مجدد آرماتورها، این کار باید به صورت سرد و با دستگاه مکانیکی (و نه به صورت دستی) انجام شود.

در این مقاله به این سوال که خاموت چیست، پاسخ دادیم. شما می توانید برای اطلاع از قیمت میلگرد خاموت و خرید خاموت در ابعاد و وزن های مختلف با شرکت آیرونید در تماس باشید. این مجموعه با ارائه خدمات خرید و فروش آهن آلات به صورت آنلاین، در پی همکاری و تعامل مستمر و بلندمدت با مشتریان و کسب رضایت آنها است.